Czy operacja jest konieczna? Leczenie zachowawcze ganglionów
W ortopedii, podobnie jak w innych dziedzinach medycyny, leczenie rozpoczyna się zwykle od najmniej inwazyjnych metod. W przypadku torbieli galaretowatych do takich rozwiązań należą punkcje oraz ostrzykiwanie zmiany specjalistycznymi lekami, które powodują obkurczenie torebki stawowej i znaczne zmniejszenie objętości ganglionu.
Zabieg ten trwa zaledwie kilka minut i jest niemal bezbolesny. Polega na usunięciu płynu stawowego (punkcja) z wnętrza ganglionu za pomocą cienkiej igły i strzykawki, najczęściej pod kontrolą USG. Następnie do zmiany podaje się lek, który powoduje obkurczenie ścian rozciągniętej torebki stawowej.
Co więcej, według najnowszych danych, taka forma leczenia zachowawczego może być bardzo skuteczna. W wielu przypadkach efekty są porównywalne z klasycznym zabiegiem chirurgicznym. Szacuje się, że skuteczność wynosi od 60% do 70%, w zależności od lokalizacji ganglionu i czasu jego występowania.
Jeśli objawy nawracają lub torbiel jest rozległa, procedurę można powtórzyć. W niektórych sytuacjach leczenie zachowawcze stanowi pierwszy etap przed ostatecznym usunięciem ganglionu chirurgicznie.
Gdy leczenie nie pomaga – kiedy konieczne jest operacyjne usuwanie ganglionów?
W sytuacjach, gdy torbiel galaretowata nie reaguje na leczenie zachowawcze lub efekty są niewystarczające, konieczne staje się operacyjne usuwanie ganglionów. Zabieg ten jest bardziej inwazyjny, jednak w wielu przypadkach przynosi trwałe rezultaty i całkowicie eliminuje problem.
Operacja ganglionu wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym. Cały proces przygotowania, w tym uzyskanie odpowiedniego znieczulenia, zajmuje około 30 minut. Następnie chirurg przystępuje do precyzyjnego opracowania zmiany. W sterylnych warunkach, przy obłożonym polu operacyjnym, lekarz stopniowo oddziela torbiel od otaczających tkanek. Dzięki temu możliwe jest całkowite wyizolowanie zmiany w postaci elastycznego „balonika”.
Po dokładnym odsłonięciu ganglionu, jego podstawę podwiązuje się specjalnymi nićmi chirurgicznymi. Następnie torbiel zostaje odcięta i usunięta. Zabieg jest precyzyjny, a jego czas trwania zależy od wielkości i umiejscowienia torbieli. Zazwyczaj operacja trwa od 45 do 60 minut.
Postępowanie po leczeniu ganglionu – co warto wiedzieć?
Choć usuwanie ganglionów odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, ważnym elementem terapii jest odpowiednia pielęgnacja po zabiegu. Leczenie rozpoczyna się w gabinecie ortopedycznym, jednak jego kluczowa część przebiega już w warunkach domowych.
Zarówno po leczeniu małoinwazyjnym, jak i po operacyjnym usunięciu torbieli galaretowatej, konieczne jest stosowanie kompresji w miejscu zabiegu. Skórę nad operowanym ganglionem należy uciskać za pomocą opaski elastycznej, ściągacza lub bandaża. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko nawrotu oraz wspomaga się proces gojenia.
Terapia uciskowa powinna być prowadzona przez około 3 tygodnie po zabiegu. Następnie pacjent zgłasza się na kontrolę, która najczęściej wykonywana jest przy użyciu ultrasonografii (USG). Pozwala to ocenić stan tkanek, stopień regeneracji oraz upewnić się, że torbiel nie nawraca.
W tym okresie warto również ograniczyć intensywny wysiłek fizyczny oraz wykonywać zalecone ćwiczenia, jeśli zalecił je lekarz. Regularna obserwacja i prawidłowa higiena miejsca zabiegowego to klucz do pełnego powrotu do sprawności.
